Khi thuê xe cẩu phục vụ bốc xếp hàng hóa, lắp đặt thiết bị công trình hay dựng kết cấu thép, rủi ro luôn tồn tại: hư hỏng tài sản, tai nạn lao động, chậm tiến độ. Vì vậy, hiểu rõ về bảo hiểm khi thuê xe cẩu giúp doanh nghiệp bảo vệ tài sản, giảm tranh chấp và tiết kiệm chi phí xử lý sự cố.
Bài viết dưới đây cung cấp góc nhìn thực tế từ đơn vị trực tiếp vận hành xe cẩu nhiều tải trọng tại khu vực phía Nam, bao gồm TP.HCM và các tỉnh công nghiệp lân cận, cùng với kinh nghiệm triển khai hợp đồng bảo hiểm trong các dự án mà Khánh Mai Group tham gia hỗ trợ.
Bảo hiểm khi thuê xe cẩu là gì và vì sao bắt buộc phải quan tâm?
Bảo hiểm khi thuê xe cẩu là lớp bảo vệ tài chính khi xảy ra sự cố trong quá trình nâng hạ, vận chuyển hoặc làm việc tại công trường. Hiểu bản chất của bảo hiểm giúp khách hàng hạn chế tranh cãi trách nhiệm, đặc biệt ở các dự án có giá trị hàng hóa lớn. Đây cũng là yếu tố thường được yêu cầu trong hồ sơ an toàn của chủ đầu tư, nhất là khu công nghiệp, nhà máy và cảng.
- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự (liability insurance): Chi trả thiệt hại với bên thứ ba nếu hoạt động cẩu gây va chạm làm hỏng tài sản xung quanh hoặc gây thương tích cho người khác. Ví dụ: hạ container lệch gây móp vách nhà xưởng của khách thuê bên cạnh.
- Bảo hiểm hàng hóa/tài sản đang được cẩu: Bảo vệ giá trị lô hàng, máy móc, vật tư trong lúc nâng hạ. Trường hợp rơi, nghiêng, cong vênh, bể vỡ – có cơ sở để yêu cầu bồi thường thay vì “tự chịu”.
- Bảo hiểm tai nạn lao động cho đội ngũ vận hành: Người trực tiếp điều khiển xe cẩu, phụ cẩu, chỉ huy cẩu (rigger). Đây là phần nhiều chủ đầu tư yêu cầu trước khi cấp phép vào công trường.
- Bảo hiểm thiết bị của chính xe cẩu: Dùng khi xe cẩu bị hư hỏng nặng trong ca làm việc, ví dụ cần gãy, chân chống sụt. Khoản này thường do đơn vị cung cấp xe mua sẵn theo năm.
Trong thực tế, không ít khách hàng nghĩ rằng “thuê xe cẩu là thuê trọn gói”, nhưng phạm vi bảo hiểm giữa hàng hóa, công trình và thiết bị lại không giống nhau. Nếu không làm rõ ngay từ đầu, rủi ro tài chính khi có sự cố sẽ dồn hết về phía người thuê.
Ai chịu trách nhiệm mua bảo hiểm khi thuê xe cẩu?
Vấn đề “bên nào chịu bảo hiểm” là câu hỏi nhạy cảm trong hợp đồng thuê xe cẩu công trình. Câu trả lời không phải lúc nào cũng giống nhau, mà phụ thuộc vào mô hình công việc, loại hàng hóa và yêu cầu an toàn của chủ đầu tư.
Dưới đây là các kịch bản phổ biến chúng tôi thường gặp tại các dự án lắp máy, lắp tủ điện, cẩu container, cẩu silo, cẩu chiller công nghiệp. Đây cũng là lý do nhiều chủ đầu tư yêu cầu làm rõ phạm vi bảo hiểm ngay từ bước báo giá, đặc biệt khi làm việc với đội xe cẩu hạng nặng như Khánh Mai Group tại khu vực phía Nam.
- Trường hợp 1: Đơn vị cung cấp xe cẩu chịu phần bảo hiểm trách nhiệm dân sự. Nghĩa là xe cẩu và nhân sự đi kèm đã có bảo hiểm vận hành cơ bản. Đây là chuẩn tối thiểu, thể hiện tính chuyên nghiệp của nhà cung cấp. Bạn nên yêu cầu cung cấp bản sao để lưu trong hồ sơ an toàn.
- Trường hợp 2: Khách hàng chịu bảo hiểm cho hàng hóa giá trị cao. Ví dụ: cẩu máy CNC trị giá hàng chục tỷ, cẩu chiller rooftop của tòa nhà, hoặc lắp khối pin lưu trữ năng lượng. Chủ tài sản thường tự mua thêm bảo hiểm hàng hóa trong quá trình nâng hạ vì thiệt hại (nếu có) sẽ rất lớn.
- Trường hợp 3: Chủ đầu tư yêu cầu bảo hiểm tổng thể. Ở các khu công nghiệp lớn hoặc dự án EPC, hồ sơ vào cổng thường yêu cầu liệt kê loại xe cẩu, tải trọng, chứng nhận an toàn thiết bị, bảo hiểm vận hành còn hiệu lực. Trường hợp này, nếu bạn không chuẩn bị đầy đủ giấy tờ bảo hiểm, xe có thể không được phép vào công trường, dẫn đến chậm tiến độ lắp đặt.
Kinh nghiệm thực tế: đừng đợi đến ngày cẩu mới hỏi “bảo hiểm có chưa?”. Hãy yêu cầu nhà cung cấp gửi hồ sơ bảo hiểm ngay khi báo giá. Điều này giúp bạn đánh giá mức chuyên nghiệp và loại trừ rủi ro pháp lý sau này.
Các loại rủi ro thường phát sinh khi cẩu hàng và cách bảo hiểm xử lý
Khi nói đến bảo hiểm thuê xe cẩu, chúng ta không nói chuyện lý thuyết mà nói tình huống cụ thể. Dưới đây là các rủi ro phát sinh thường gặp tại công trình, kho bãi, cảng ICD và nhà máy – nơi xe cẩu thường được thuê theo ca hoặc theo giờ.
- Rơi tải / rơi hàng: Ví dụ khi cẩu tủ điện công nghiệp lên tầng 3, dây cáp bị trượt, làm rơi thiết bị gây hư hỏng. Bảo hiểm hàng hóa sẽ xem xét giá trị thực tế và mức độ hư hỏng để bồi thường.
- Sập chân chống, lún nền: Xe cẩu đặt trên nền bê tông yếu, chân chống lún gây nứt nền kho hoặc móp sàn bê tông in-floor. Lúc này ai chịu sửa nền? Nếu hợp đồng quy định rõ phạm vi bảo hiểm trách nhiệm dân sự, việc thương lượng sẽ dễ hơn.
- Va chạm tài sản xung quanh: Trong không gian hẹp (xưởng đang hoạt động), cần cẩu có thể quẹt vào đường ống, máng cáp, mái tôn. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là cơ sở làm việc với bên bị ảnh hưởng, thay vì để toàn bộ thiệt hại đổ lên phía người thuê.
- Chậm tiến độ lắp đặt do sự cố: Khi ca cẩu phải dừng giữa chừng để xử lý va chạm hoặc tai nạn, phía thi công thường bị áp lực tiến độ. Lưu ý: phần “thiệt hại do chậm tiến độ” thường KHÔNG được bảo hiểm chi trả, nên phải lên phương án dự phòng (ví dụ đặt thêm một ca cẩu dự phòng trong kế hoạch).
Lời khuyên: Khi trao đổi báo giá cẩu hàng nặng, đừng chỉ hỏi “bao nhiêu một giờ”. Hãy hỏi “trong ca cẩu nếu có sự cố thì quy trình bảo hiểm và ghi nhận hiện trường như thế nào?”. Câu trả lời sẽ cho bạn biết bạn đang làm việc với đội chuyên nghiệp hay chỉ là thuê xe tự do.
Những điều cần kiểm tra trong hợp đồng thuê xe cẩu liên quan đến bảo hiểm
Một hợp đồng thuê xe cẩu an toàn không chỉ ghi tải trọng, địa điểm và thời gian mà còn phải làm rõ điều khoản bảo hiểm. Nếu bạn là nhà thầu cơ điện, thầu lắp máy, thầu kết cấu thép, phần này đặc biệt quan trọng vì nó quyết định ai trả tiền nếu có sự cố. Bạn có thể tham khảo mẫu hợp đồng thuê xe cẩu chặt chẽ về điều khoản bảo hiểm để hình dung những điều khoản tối thiểu nên có trước khi ký. Dưới đây là các điểm cần rà soát trước khi ký.
- Phạm vi bảo hiểm: Bảo hiểm đang bao phủ cái gì? Thiết bị nâng (xe cẩu), hàng hóa được cẩu, tài sản liên quan xung quanh, hay con người tham gia khu vực nâng hạ?
- Giới hạn bồi thường: Mức trần bồi thường tối đa là bao nhiêu? Con số này phải tương xứng với giá trị tài sản. Ví dụ cẩu chiller 3 tỷ nhưng giới hạn bồi thường chỉ 200 triệu thì rõ ràng là không đủ.
- Hiệu lực bảo hiểm: Hợp đồng bảo hiểm đã hết hạn hay chưa? Với xe cẩu hoạt động luân phiên ở nhiều tỉnh, bạn có quyền yêu cầu bản scan chứng nhận bảo hiểm còn hiệu lực trong thời gian thi công.
- Quy trình ghi nhận sự cố: Khi phát sinh sự cố, ai chụp ảnh, ai lập biên bản, ai thông báo bảo hiểm? Thời gian thông báo trễ có thể làm mất quyền bồi thường.
- Điều kiện công trường: Nền đặt chân chống phải đạt yêu cầu chịu tải. Nếu bên thuê không chuẩn bị mặt bằng đúng cam kết, bảo hiểm có thể từ chối chi trả do “điều kiện làm việc không an toàn”.
Kinh nghiệm thực tế tại các ca nâng hạ trong nhà xưởng: Chỉ cần thêm một dòng “Bên thuê cam kết cung cấp mặt bằng chịu tải ≥ X tấn/m² và lối tiếp cận đủ chiều cao quay cần” đã giúp xử lý tranh chấp rất nhanh, vì bảo hiểm sẽ dựa trên mô tả điều kiện làm việc này để đánh giá.
Khi nào nên yêu cầu chứng nhận bảo hiểm từ nhà cung cấp xe cẩu?
Không phải lúc nào bạn cũng cần đủ mọi loại bảo hiểm, nhưng có những tình huống gần như bắt buộc phải yêu cầu hồ sơ. Dưới đây là các trường hợp chúng tôi thường tư vấn khách hàng khi ký hợp đồng thuê xe cẩu chuyên dụng cho dự án nhạy cảm.
- Làm việc trong khu công nghiệp, khu chế xuất, nhà máy FDI: Ban an toàn thường yêu cầu bản sao bảo hiểm trách nhiệm dân sự và chứng nhận an toàn xe cẩu trước khi cấp thẻ ra vào. Không có giấy tờ là không vào được site.
- Nâng hạ thiết bị giá trị cao: Máy CNC, robot công nghiệp, tủ điện trung thế, chiller rooftop, silo inox… Khi giá trị tài sản quá lớn, bạn nên yêu cầu chứng nhận bảo hiểm hàng hóa trước khi hạ cẩu xuống nền.
- Làm việc trong khu vực đông người: Ví dụ cẩu thiết bị trong trung tâm thương mại đang hoạt động hoặc trong khu vực có dây chuyền sản xuất đang chạy. Tai nạn nhỏ cũng tạo thiệt hại dây chuyền, nên hồ sơ bảo hiểm phải rõ ràng.
- Dự án có tư vấn giám sát hoặc tổng thầu nước ngoài: Họ thường có checklist an toàn riêng, nếu không đáp ứng là bị loại thầu ngay từ đầu.
Khi làm việc với khách hàng chuyên nghiệp, hồ sơ bảo hiểm không phải là “giấy cho có”, mà là điều kiện để giữ uy tín và giảm thiểu rủi ro pháp lý cho cả hai bên.
Cách làm việc an toàn để tránh phải dùng đến bảo hiểm
Mục tiêu cuối cùng của bảo hiểm xe cẩu là “không bao giờ phải sử dụng đến nó”. Muốn vậy, quy trình vận hành tại hiện trường cần được chuẩn bị nghiêm túc. Dưới đây là các bước mà một đơn vị cung cấp dịch vụ cẩu chuyên nghiệp thường áp dụng để bảo đảm an toàn và phòng ngừa thiệt hại ngay từ đầu.
- Khảo sát trước khi báo giá: Đo chiều cao cẩu, lối vào, tải trọng nền, vật cản trên cao, góc quay cần. Bất kỳ báo giá “qua điện thoại, không khảo sát” đều tiềm ẩn rủi ro cho bạn.
- Chỉ huy cẩu có kinh nghiệm: Người chỉ huy (rigger/signalman) là người ra tín hiệu điều phối và chịu trách nhiệm kiểm tra trạng thái tải trước khi nâng. Đây là vị trí cực kỳ quan trọng trong ca nâng hạ hàng nặng.
- Khóa vùng nguy hiểm: Kẻ vạch hoặc dùng rào di động để không cho người không nhiệm vụ đứng trong phạm vi xoay cần.
- Chuẩn bị mặt bằng chịu tải: Với xe cẩu bánh lốp tải trọng lớn, chỉ cần chân chống đặt lệch hoặc đặt lên nền lún là nguy cơ nghiêng xe. Việc lót tấm thép/tấm gỗ chịu lực dưới chân chống là bắt buộc chứ không phải “tùy hứng”.
- Biên bản bàn giao hiện trường: Chụp ảnh hiện trạng trước và sau ca cẩu, đặc biệt là nền sàn, tường, mái, dầm, đường ống, tủ điện gần khu vực thao tác. Đây là bằng chứng cực kỳ quan trọng nếu có tranh chấp.
Thực tế cho thấy: một ca nâng hạ chuyên nghiệp, tuân thủ quy trình an toàn và có biên bản rõ ràng sẽ hạn chế tối đa việc phải kích hoạt bảo hiểm — nghĩa là tiết kiệm chi phí, giữ tiến độ, và giữ mối quan hệ tốt giữa các bên.
FAQ – các câu hỏi thường gặp về bảo hiểm khi thuê xe cẩu
Thuê xe cẩu rồi thì có cần mua thêm bảo hiểm nữa không?
Phụ thuộc vào loại tài sản bạn đang cẩu. Nếu đó là hàng hóa giá trị cao (máy móc nhập khẩu, thiết bị HVAC, tủ điện trung thế…), bạn nên mua hoặc yêu cầu cung cấp thêm bảo hiểm hàng hóa trong quá trình nâng hạ. Gói bảo hiểm trách nhiệm dân sự cơ bản của nhà cung cấp xe cẩu thường không đủ để bù cho hư hỏng tài sản có giá trị hàng tỷ đồng.
Bảo hiểm có chi trả nếu làm hư sàn nhà xưởng, đường nội bộ của khu công nghiệp?
Thông thường phần này thuộc bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba. Tuy nhiên, phải có biên bản hiện trường rõ ràng, thể hiện rằng xe cẩu vận hành đúng quy trình an toàn. Nếu nền yếu hơn mô tả ban đầu hoặc bị thay đổi mà không báo trước, bảo hiểm có thể từ chối chi trả. Vì vậy, cần thống nhất năng lực chịu tải của nền ngay trong hợp đồng thuê xe cẩu.
Chủ đầu tư yêu cầu hồ sơ bảo hiểm trước khi cho xe vào công trường, có bình thường không?
Hoàn toàn bình thường. Ở các khu chế xuất, khu công nghiệp lớn, việc kiểm tra bảo hiểm xe cẩu, kiểm định an toàn cần, chứng chỉ vận hành của tài xế là thủ tục tiêu chuẩn. Nếu không chuẩn bị trước, xe có thể không được vào site, dẫn đến trễ tiến độ lắp đặt.
Nếu xảy ra sự cố thì ai làm việc với bên bảo hiểm?
Thông thường, đơn vị cung cấp xe cẩu sẽ đứng ra làm việc với bảo hiểm của họ, nhưng bạn vẫn phải phối hợp cung cấp thông tin hiện trường, giá trị tài sản, hình ảnh thiệt hại. Lời khuyên: luôn lập biên bản có chữ ký hai bên ngay tại thời điểm sự cố, không đợi đến “xong ca rồi tính”.
Có cần yêu cầu đội cẩu khảo sát trước không, hay chỉ cần gửi hình hiện trường?
Bắt buộc nên khảo sát. Hình ảnh điện thoại không thể hiện hết tải trọng nền, góc xoay cần, khoảng không trên cao và vật cản xung quanh. Khảo sát trước giúp chọn đúng tải trọng xe cẩu, lập biện pháp an toàn, đồng thời là cơ sở để bảo hiểm đánh giá rủi ro trước khi nhận ca.
Kết luận và khuyến nghị
Bảo hiểm khi thuê xe cẩu không chỉ là thủ tục giấy tờ mà là công cụ bảo vệ tài chính, uy tín và tiến độ thi công của bạn. Khi bạn yêu cầu rõ phạm vi bảo hiểm, giới hạn bồi thường và quy trình xử lý sự cố ngay từ giai đoạn báo giá, bạn đang chủ động giảm rủi ro thay vì chờ “chuyện đã rồi”.
Nếu bạn đang tìm dịch vụ cho thuê xe cẩu phù hợp từng hạng mục nâng hạ, hãy ưu tiên đội ngũ có kinh nghiệm thực chiến, hồ sơ bảo hiểm minh bạch và quen làm việc với tiêu chuẩn an toàn của khu công nghiệp. Cần thuê xe cẩu tại TPHCM và các tỉnh lân cận, liên hệ Khánh Mai Group – Hotline: 0938 400 700 để được tư vấn phương án an toàn và phù hợp với hiện trường của bạn.